Bào ngư là con gì? Top 10 công dụng của bào ngư với sức khỏe
Bào ngư là con gì? Giá trị dinh dưỡng, cách lựa chọn và bảo quản ra sao? Top 10 công dụng tuyệt vời của bào ngư với sức khỏe con người.
Nhắc đến những thực phẩm xa xỉ,chúng ta không thể không nhắc đến bào ngư - món ăn tuyệt phẩm từ đại dương. Đây là loại hải sản có hàm lượng dinh dưỡng cao đem lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho người dùng. Mời các bạn cùng chúng tôi tìm hiểu về công dụng của loại thực phẩm này nhé.
1. Bào ngư là gì?
Bào ngư tên khoa học là Haliotis diversicolor Reeve, thuộc loài ốc họ bào ngư. Tại Việt Nam bào ngư còn được biết đến với những cái tên ốc khổng, cửu khổng, thạch quyết minh hay hải nhĩ.
Đặc điểm: Đây là loài sinh vật biển thân mềm, thân bụng 2 mảnh, lớp vỏ cứng được cấu tạo từ canxi cacbonat xếp chống lên nhau, vỏ có 7-13 lỗ nhỏ ở mép vỏ là nơi giúp bào ngư hô hấp. Lớp vỏ phía ngoài có vân xanh, tím hoặc nâu phụ thụ thuộc vào môi trường sống của từng loài.
Sinh thái học: Bào ngư phân bố chủ yếu ở vùng biển Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Tại Việt Nam, có 4 loại bào ngư phổ biến là bào ngư 9 lỗ, bào ngư bầu dục, bào ngư vành tai và bào ngư dài, sinh sống chủ yếu ở vùng biển Cô Tô, Nha Trang, Quy Nhơn, Phú Yên, Bình Thuận,...
Bào ngư sống trên các vách đá lớn xa bờ, ở nơi độ mặn cao và ổn định từ 29-32‰, nước trong. Bởi vì sống ở vùng biển mặn xa bờ nên quá trình đánh bắt bào ngư khá khó khăn và đầy thử thách. Điều này góp phần tác động đến giá thành của sản phẩm.
2. Giá trị dinh dưỡng của bào ngư
Bào ngư biết đến là thực phẩm có thành phần dinh dưỡng rất cao. Trong 100g bào ngư sống có thể cung cấp 17.5g chất đạm, protein; 0.75g chất béo, khoảng 85mg cholesterol, các loại vitamin B1, B2, khoáng chất và nguyên tố vi lượng. Trong chất đạm chứa khoảng 20 loại Acid Amin như Isoleucine, threonine, valin, axit glutamic,...
Do có giá trị dinh dưỡng cao, bào ngư đem đến những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe và được xem là bài thuốc quý của Đông y. Chúng cùng tìm hiểu những giá trị mà loại thực phẩm này đem lại nhé!
3. Top 10 công dụng tuyệt vời của bào ngư đối với sức khỏe con người
Theo y học cổ truyền, vỏ bào ngư được biết là vị thuốc quý, còn được gọi là thạch quyết minh có tác dụng làm sáng mắt và trị các bệnh về mắt như đau mắt đỏ, mắt kéo màng, chữa quáng gà và đục thể tinh thể.
Đối với phụ nữ mang thai, bào ngư giúp bồi bổ sức khỏe, kích thích ăn và lợi sữa.
Ngoài ra, bào ngư còn giúp thanh nhiệt, tăng cường sinh lực, trị ho, khó tiêu, đau nhức xương, phù hợp với mọi lứa tuổi.
Sau đây là Top 10 công dụng của bào ngư với sức khỏe con người điển hình như phòng tránh một số bệnh:
- Hỗ trợ phòng ngừa bệnh ung thư
- Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và hỗ trợ não bộ
- Tăng cường sức đề kháng
- Giảm đau khớp và cải thiện chức năng xương
- Đảm bảo hoạt động của tuyến giáp
- Giữ cho gan khỏe mạnh
- Hỗ trợ chức năng thận, cải thiện quá trình lưu thông máu
- Quản lý cân nặng hiệu quả, cải thiện làn da
- Giúp tóc khỏe
- Bào ngư giúp cải thiện giấc ngủ
3.1. Hỗ trợ phòng ngừa bệnh ung thư
Trong bào ngư chứa khoảng 20 loại acid amin góp phần làm tăng hệ miễn dịch, đặc biệt với hai loại dưỡng chất là selen và magie giúp bảo vệ cơ thể khỏi tế bào ung thư. Trong bào ngư chứa một loại chất là polysaccharide có tác dụng ức chế và tiêu biến một số loại tế bào ung thư như ung thư vòm họng, ung thư vú, khối u viêm gan A. Ngoài ra, nó còn làm giảm các tổn thương di căn, hỗ trợ quá trình trị liệu cho người bệnh.
3.2. Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và hỗ trợ não bộ
Nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh liên quan đến tim mạch là do hàm lượng cholesterol LDL trong máu cao. Một số người cho rằng, hàm lượng cholesterol trong bào ngư cao nhưng điều này không chính xác. Hàm lượng này thấp hơn nhiều so với các hải sản khác như tôm, mực. Với thành phần dinh dưỡng cân bằng trong bào ngư (DHA và EPA), lượng cholesterol sẽ này không gây hại.
Ngoài ra, trong bào ngư có chứa axit béo Omega-3, đặt biệt là DHA và EPA.
DHA còn có tên là Docosa Hexaenoic Acid, rất quan trọng với sự phát triển não bộ, nó chiếm tỷ lệ rất cao trong chất xám, quá trình phát triển hoàn hảo hệ thần kinh, và là chất cần thiết cho võng mạc mắt. DHA còn góp phần làm giảm các cholesterol LDL (cholesterol xấu), triglyceride máu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim. Đây chất cần thiết đối với cơ thể con người, tuy nhiên nó không thể tự tổng hợp mà cần bổ sung từ các thực phẩm bên ngoài.
Tác dụng của EPA cũng khá giống với DHA. EPA có tên khoa học là axit eicosapentaenoic, có tác dụng thanh lọc máu, tạo tiểu cầu, ngăn ngừa chứng huyết khối, giảm cholesterol, đảm bảo cho quá trình tuần hoàn được diễn ra thuận lợi. EPA được dùng như một liều thuốc bổ sung cho những người vừa phẫu thuật, điều trị bệnh tim, giảm tác dụng phụ của hóa trị liệu. Với người cao tuổi, EPA giúp cải thiện chứng mất trí, hay quên và khó tập trung.
3.3. Tăng cường sức đề kháng
Là loại thực phẩm giàu omega-3, vitamin và các khoáng chất, bào ngư hỗ trợ rất tốt cho hệ miễn dịch, giúp sản sinh nhiều kháng thể, phòng ngừa một số loại vi rút cảm cúm.
3.4. Giảm đau khớp và cải thiện chức năng xương
Bào ngư chứa nhiều canxi, phốt pho. Đây là 2 loại dưỡng chất cần thiết cho hệ bộ khung xương, răng và liên kết giữa các mô. Phốt pho được tìm thấy trong các cơ, mô thần kinh, và các tế bào trong khắp cơ thể. Thực phẩm này chứa hàm lượng protein cao giúp cho cơ bắp được khỏe mạnh, giảm đau nhức và chuột rút khi vận động.
3.5. Đảm bảo hoạt động của tuyến giáp
Trong bào ngư có chứa một lượng iot cần thiết cho hoạt động của tuyến giáp. Nếu không cung cấp đủ thành phần này, cơ thể sẽ gặp một số vấn đề như rụng tóc, khô da, suy giảm nhận thức, bướu cổ, cường giáp.
3.6. Giữ cho gan khỏe mạnh
Đối với người thường xuyên sử dụng rượu bia, bào ngư là thực phẩm hỗ trợ rất tốt cho gan. Nó tăng cường chức năng giải độc cho gan, hạn chế những tổn thương cho gan.
3.7. Hỗ trợ chức năng thận, cải thiện quá trình lưu thông máu
Với hàm lượng Phosphorus trong bào ngư, hàm lượng này giúp thận loại bỏ các chất thải, hỗ trợ quá trình bài tiết, thải bỏ muối thừa và chất béo. Phosphorus còn giúp cân bằng quá trình tuần hoàn giúp qua trình này diễn ra thuận lợi.
3.8. Quản lý cân nặng hiệu quả, cải thiện làn da
Với hàm lượng chất béo ít, giàu protein, có chất polysaccharide chống oxy hóa, các loại acid amin giúp bổ trợ dinh dưỡng trong quá trình giảm cân, giữ dáng. Sự kết hợp với Omega-3, giúp giảm tình trạng mụn viêm, mụn trứng cá, đem lại làn da luôn căng mịn.
3.9. Giúp tóc khỏe
Sự kết hợp của phốt pho và canxi trong bào ngư giúp bạn có mái tóc chắc khỏe, ngăn gãy rụng, chẻ ngọn và kích thích mọc tóc từ bên trong cơ thể.
3.10. Bào ngư giúp cải thiện giấc ngủ
Việc thiếu hụt vitamin A, B12, E, C là nguyên nhân gây mệt mỏi và mất ngủ. Các loại thiếu hụt này thường không được chú ý nên các triệu chứng của nó sẽ thường gây nhầm lẫn với các bệnh khác như sa sút trí tuệ, tình trạng sức khỏe tâm thần. Vì vậy, bạn nên sử dụng bào ngư để cung cấp đầy đủ các loại vitamin nhóm B, và các loại vitamin khác.
Xem thêm:
- Cách chế biến món ngon giải độc cho gan
- Công dụng của hạt chia và cách sử dụng
4. Cách lựa chọn bào ngư và cách bảo quản
Bào ngư là thực phẩm có giá trị cao nên bạn cần lựa chọn những địa chỉ chất lượng và uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tránh được những rủi ro, ngộ độc khi mua phải thực phẩm không đảm bảo.
Bào ngư có thể được chọn mua theo 2 loại là bào ngư tươi và bào ngư khô.
Đối với bào ngư tươi: Bạn nên chạm tay vào phần thịt của bào ngư để cảm nhận độ đàn hồi từ thịt bào ngư. Ngoài ra thịt của bào ngư tươi sẽ không bị nhớt và không có mùi tanh bất thường. Bạn nên chọn mua bào ngư có kích thước vừa phải để hương vị được ngon hơn. Khi bảo quản bào ngư tươi trong ngày, bạn nên để bào ngư vào hộp đựng thực phẩm, phủ lên tấm khăn ẩm và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Nếu bạn bảo quản dưới 3 tháng, bạn nên bọc bào ngư bằng màng bọc thực phẩm, đậy kín và để lên ngăn đông.
Đối với bào ngư khô: Bạn nên chọn các địa điểm uy tín, có nguồn gốc xuất xứ, có tem mác đầy đủ. Về hình dáng, bạn cần chọn bào ngư có hình dáng to, thịt dày, không có mùi hôi tanh khó chịu. Cách bảo quản bào ngư khô vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần đóng nắp hộp và bảo quản ở nhiệt độ thường hoặc ngăn mát tủ lạnh đều được.
5. Những lưu ý và tác dụng phụ
Bào ngư là loại thực phẩm lành mạnh, tuy nhiên nó cũng giống như các loại hải sản có vỏ khác, bào ngư có thể gây dị ứng đối với người sử dụng. Sau đây là các dấu hiệu phổ biến khi bị dị ứng bào ngư:
- Tiêu chảy
- Chóng mặt, khó thở
- Buồn nôn
- Co thắt dạ dày
- Da nổi mẩn đỏ
- Sưng phù một số bộ phận trên cơ thể
Người sử dụng bào ngư có thể bị ngộ độc thực phẩm. Nguyên nhân có thể do ăn sống, lượng virus trong bào ngư vẫn còn tồn tại gây ảnh hưởng đến đường ruột. Nguyên nhân thứ hai do nguồn nước bào ngư sinh sống bị ô nhiễm, do khai thác hoặc bảo quản không đúng cách gây ảnh hưởng cho người sử dụng. Hiện nay do quá trình khai thác gặp khó khăn, nên rất nhiều trang trại nuôi trồng bào ngư được mở ra để đáp ứng nguồn cung cho thị trường nhưng không đáp ứng điều kiện nuôi trồng tốt, gây nhiễm độc tích trữ kim loại trong bào ngư gây nguy hiểm cho người mua.
Thêm một lưu ý khác cho những người có nhu cầu sử dụng thực phẩm này. Tuy là thực phẩm tốt nhưng bào ngư không phù hợp với những người cảm mạo phát sốt, hầu họng sưng đau, đặc biệt là người bị bệnh gút bởi trong 100g bào ngư có chứa 50- 100mg purin làm nồng độ acid uric trong máu tăng gây lắng đọng acid uric tại các khớp xương gây đau nhức.
Tóm lại bào ngư được ví như một phương thuốc thần kỳ từ đại dương bởi nó chứa đựng những giá trị dinh dưỡng, những công dụng tuyệt vời cho cơ thể mà không phải loại thực phẩm nào cũng đem lại được. Như vậy, từ những thông tin được đúc kết cơ bản về về bảo ngư trên đây, chúng tôi hy vọng rằng mọi người có thể hiểu rõ lợi ích của bào ngư, là một người mua hàng thông minh và có cách sử dụng hợp lý để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra trong quá trình sử dụng.