Bệnh vảy nến da đầu: nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị
Bệnh vảy nến da đầu có lây không? Nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng tránh và cách chữa bệnh vảy nến da đầu hiện đại và dân gian tại nhà.
Vảy nến da đầu (tên tiếng Anh là Scalp Psoriasis) là một bệnh lý về da liễu, gây ra tình trạng viêm mãn tính ở da đầu. Có rất nhiều rất tác động khác nhau có thể gây ra tình trạng này. Bệnh vẩy nến da đầu sẽ làm cho người bị bệnh nổi các mảng đỏ và tróc vảy trên da đầu. Tuy không nguy hiểm nhưng lại gây ra nhiều những phiền phức, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Vậy nên trong bài viết dưới đây hãy cùng nhau tìm hiểu tổng quan về bệnh vẩy nến da đầu là gì? nguyên nhân và cách chữa của bệnh.
Bệnh vảy nến da đầu là gì? Bệnh có lây không?
Bệnh vảy nến da đầu là căn bệnh rối loạn da cơ địa khá phổ biến, có thể dễ dàng bắt gặp. Với bệnh vảy nến thì mọi khu vực da trên trên cơ thể như mặt, nách, tai, vùng kín đều có thể bị bệnh chứ không phải chỉ ở riêng da đầu. Và nặng hơn nữa là bệnh có thể lây lan ra toàn bộ cơ thể nếu không các cách ngăn chặn các tình trạng của bệnh.
Khu vực da đầu là nơi rất dễ bị vảy nến, cũng là nơi dễ phát triển bệnh trở nên nặng hơn. Bệnh vẩy nến da đầu là do sự tăng sinh của tế bào thượng bì. Vậy nên, tại vùng da bị nhiễm bệnh sẽ có tình trạng bong tróc vảy trắng thành từng mảng như vảy nến, sưng đỏ và cực kỳ ngứa ngáy, kho chịu cho người bệnh mà còn khiến mất thẩm mỹ và gây ra tâm lý tự ti.
Bệnh vảy nếu sẽ được chia thành 2 mức độ bệnh, gồm như sau:
Ở mức độ nhẹ
Các vùng bị bệnh trên da đầu chỉ chiếm dưới 5% bề mặt da đầu, khu vực bị bệnh sẽ có kích thước chỉ 1-2 cm. Tình trạng tổn thương vẫn chưa quá nghiêm trọng, da đầu sẽ bị tróc vảy giống gàu, cảm thấy ngứa ngáy và dễ bị rụng tóc.
Ở mức độ bệnh nặng
Khu vực bị bệnh chiếm đến hơn 10% tổng diện tích da đầu, bong tróc vảy đỏ, cứng và dày, tóc rụng rất nhiều và tóc không mọc lại được như bình thường.
Bệnh vảy nến da đầu sẽ không lây lan từ người này sang người khác. Theo các chuyên gia cho rằng, bệnh vảy nến xuất hiện là do sự bất thường trong quá trình hoạt động của hệ miễn dịch, làm các tế bào da phát triển nhanh chóng và tích tụ lại thành các mảng vảy nến. Kể cả có dùng trực tiếp vật dụng cá nhân với người bị vảy nến thì cũng không hề gây lây bệnh. Tuy nhiên, bệnh sẽ có tính di truyền trong gia định.
Mặc dù, bệnh vảy nến không gây ra những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể phát triển nặng và gây ra nhiều ảnh hướng lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bị bệnh, gây tâm lý tự ti, ngại giao tiếp với những người xung quanh.
Bệnh da liễu liên quan:
Các dấu hiệu và triệu chứng nhận biết bệnh vẩy nến da đầu
Người đang bị vảy nến da đầu sẽ gặp các tình trạng như sau:
- Vùng da đầu bị vảy nến: hình thành các mảng đỏ, bền mặt hình thấy có các vảy trăng, bong tróc vảy, nổi cộm đỏ lên trên bề mặt da đầu, sờ vào thô ráp, mất thẩm mỹ.
- Các mảng trắng hình thành nhiều, tích tụ lên nhau thành từng mảng, dễ dàng bong tróc.
- Gây ra các cảm giác ngứa ngáy, vô cùng khó chịu, ngứa liên tục và không thể ngừng dẫn đến việc thường xuyên gãi. Từ đó các mảng vảy bị bong ra khiến chảy máu và dễ nhiễm trùng.
- Gây ra rụng tóc: Tại khu vực bị vảy nến sẽ là tóc bị yếu đi gây ra hiện tượng rụng tóc và nặng hơn là sau khi rụng tóc còn khiến móc không thể mọc được lại.
Nguyên nhân gây ra bệnh vảy nến da đầu
Đến thời điểm hiện tại, vẫn rất khó để có thể xác định được chính xác gây ra tình trạng bệnh vảy nến da đầu là do đâu. Nhưng theo nghiên cứu cho thấy, bệnh thường do sự hoạt động của cơ chế tự miễn, làm do sự phát triển của tế bào da nhanh hơn so với tốc độ bình thường, tạo thành các mảng da thừa tích tụ lên nhau, đóng thành từng mảng vảy khô và tróc vảy. Các nguyên nhân chính đang được xác định của bệnh vảy nến là:
Nguyên nhân chính gây ra bệnh vảy nến da đầu chưa được xác định chính xác, nhưng có một số yếu tố liên quan được nhận định. Dưới đây là một số nguyên nhân có thể gây ra vảy nến da đầu:
Vi khuẩn và nấm
Vi khuẩn và nấm có thể góp phần vào sự phát triển của vảy nến da đầu. Một số vi khuẩn, chẳng hạn như Malassezia, được cho là có liên quan đến tình trạng này. Sự tăng sinh quá mức của vi khuẩn hoặc nấm trên da đầu có thể gây kích ứng và viêm nhiễm, dẫn đến hình thành vảy nến.
Dư lượng dầu da
Một lượng dầu da đầu quá mức có thể tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn và nấm. Nếu tuyến nhờn trên da đầu hoạt động quá mức hoặc bị tắc nghẽn, dầu da không được loại bỏ một cách hiệu quả, góp phần tạo thành vảy nến.
Rối loạn tự miễn
Một số nghiên cứu cho thấy rối loạn tự miễn, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, bệnh Crohn và bệnh tăng sinh tế bào có liên quan đến tình trạng vảy nến da đầu. Rối loạn tự miễn là một tình trạng mà hệ miễn dịch tấn công sai mục tiêu và gây viêm nhiễm trên da đầu.
Yếu tố di truyền
Có một yếu tố di truyền trong việc phát triển vảy nến da đầu. Nếu trong gia đình bạn có người mắc bệnh, khả năng bạn cũng có nguy cơ cao hơn.
Tác động môi trường
Môi trường và điều kiện sống có thể ảnh hưởng đến tình trạng vảy nến da đầu. Một số yếu tố như thời tiết lạnh, da đầu khô, stress, cường độ ánh sáng mặt trời và sử dụng các sản phẩm chăm sóc tóc không phù hợp có thể góp phần vào tình trạng này.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nguyên nhân chính xác gây ra vảy nến da đầu vẫn chưa được hiểu rõ. Mỗi người có thể có yếu tố riêng góp phần vào phát triển tình trạng này.
Cách chẩn đoán bệnh vảy nến da đầu
Chẩn đoán bệnh vảy nến da đầu thường được thực hiện bởi bác sĩ da liễu dựa trên triệu chứng và tình trạng da đầu của bạn. Dưới đây là một số phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng:
Kiểm tra lâm sàng
Bác sĩ sẽ xem xét kỹ lưỡng da đầu và kiểm tra các triệu chứng như vảy, đỏ, viêm, và ngứa. Bạn cần cung cấp thông tin về thời gian xuất hiện triệu chứng, tần suất và mức độ nghiêm trọng của chúng.
Lấy mẫu da đầu
Bác sĩ có thể lấy một mẫu nhỏ da đầu (biểu mô) để kiểm tra dưới kính hiển vi hoặc gửi đi xét nghiệm. Việc này giúp xác định có sự tăng sinh tế bào da, vi khuẩn hoặc nấm có liên quan đến vảy nến hay không.
Loại trừ bệnh lý khác
Bác sĩ sẽ loại trừ các bệnh da khác có triệu chứng tương tự vảy nến, chẳng hạn như bệnh bạch biến, nấm da, eczema hoặc chàm.
Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu thông tin về tiền sử bệnh của bạn, bao gồm các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch, yếu tố di truyền và các yếu tố môi trường. Từ đó, họ có thể đưa ra một chẩn đoán chính xác và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
Lưu ý rằng, việc tự chẩn đoán không được khuyến nghị. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến vảy nến da đầu, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Top 13 cách chữa bệnh vảy nến da đầu hiện đại và dân gian tại nhà
Đối với bệnh vảy nến hiện nay thì chưa có phương pháp giúp điều trị bệnh hoàn toàn, vì vậy với những người đang gặp phải tình trạng này sẽ luôn phải sống chung với bệnh. Tuy nhiên, việc điều trị thì sẽ khiến cho tình trạng bệnh trở nên tốt hơn, cải thiện được khá nhiều hạn chế bệnh diễn biến nặng, nhiễm trùng, gây rụng tóc và ít gây ra khó chịu cho người bệnh.
Người bệnh khi muốn điều trị bệnh vảy nến da đầu cần phải kiên nhẫn, điều trị theo đúng hướng dẫn, để hạn chế việc bệnh tái phát.
Sau đây là tổng hợp Top 13 cách chữa bệnh vảy nến da đầu hiện đại và dân gian tại nhà bao gồm:
- Chữa bệnh bằng thuốc bôi
- Cách điều trị bằng thuốc uống
- Chiếu ánh sáng
- Dầu dừa
- Nước chanh
- Tinh dầu bạc hà
- Rong biển
- Baking soda
- Dấm táo
- Tinh dầu tràm trà
- Nha đam
- Hỗn hợp dầu dừa và bạch đàn
- Trà xanh
1. Chữa bệnh bằng thuốc bôi
- Anthralin: thuốc có dạng bôi, sử dụng trực tiếp lên da đầu, bôi lên sau đó sẽ gội sạch lại với nước.
- Calcipotriene: thuốc được điều chế đa dạng như dạng bôi, xà phòng hoặc thuốc mỡ. Trong thuốc có chứa thành phần vitamin D giúp chữa bệnh hiệu quả.
- Betamethasone và Calcipotriene: khi kết hợp 2 loại thành phần này với nhau sẽ giúp các triệu chứng khó chịu của bệnh được giảm đi đáng kể.
- Tazaotene: được sử dụng ở dạng gel hoặc xà phòng với công dụng chính là giảm tình trạng viêm đỏ ở da đầu.
Việc bôi thuốc cần được thực hiện đúng theo sự chỉ dẫn của các bác sĩ. Không nên tự y mua thuốc về sử dụng hoặc chưa hết liệu trình điều trị đã tự ý dừng thuốc khiến cho bệnh càng khó điều trị và dễ gây lờn thuốc.
2. Cách điều trị bằng thuốc uống
- Methotrexate: thuốc có dạng uống, hoạt động trên cơ chế làm kiểm soát hệ miễn dịch của cơ thể và ngăn ngừa triệu chứng viêm da. Ngoài ra, thuốc cũng có tác dụng là chậm sự phát triển của bệnh viêm khớp ở người bị vảy nến.
- Retinoid: trong retinoid có chứa nhóm vitamin A với công dụng làm giảm triệu chứng viêm da và bớt hình thành các mảng vảy.
- Cyclosporine: kiểm soát khả năng miễn dịch của cơ thể và bên cạnh đó là giảm viêm.
- Kháng sinh: khi tình trạng vảy nến bị nhiễm trùng da đầu thì sẽ phải dùng thêm kháng sinh.
Lưu ý rằng, đối với một số loại thuốc uống dùng để chữa trị bệnh vảy nến thì có thể có những tác dụng phụ lên gan, thận, xương. Vì thế cần sử dụng theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, có thể kết hợp cùng với việc kiểm tra sức khỏe tổng quát sau khi điều trị để kịp thời xử lý các tác dụng phụ của thuốc.
3. Chiếu ánh sáng
Nếu không đủ điều kiện hay đối với các phương pháp bôi hoặc uống không có tác dụng đối với bệnh vảy nến trên cơ thể người bệnh, thì các bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp chiếu ánh sáng UVB, UVA cùng với đó là kết hợp thêm việc sử dụng thuốc để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. Khi đó, ánh sáng cực tím UV từ thiết bị máy móc sẽ được chiếu lên toàn bộ da đầu để điều trị bệnh.
Khi áp dụng phương pháp này cần bảo vệ, che chắn kỹ các khu vực dễ bị tổn thương để không bị ảnh hưởng sau khi điều trị. Ngoài ra, khi áp dụng phương pháp này, sẽ gây ra một vài tác dụng phụ không mong muốn như là da đỏ, khô da, lão hóa da và ung thư da.
Ngoài các cách chữa vảy nến da đầu hiện đại nêu trên thì còn có các cách chữa vảy nến da đầu được truyền lại từ xưa. Dưới đây là 10 phương pháp chữa vảy nến da đầu bằng các phương pháp dân gian có thể thử tại nhà:
4. Dầu dừa
Áp dụng dầu dừa lên da đầu và mát-xa nhẹ nhàng trong vài phút trước khi tắm. Dầu dừa giúp làm dịu da, giảm viêm và làm mềm vảy nến.
5. Nước chanh
Lấy một quả chanh, cắt đôi và áp dụng nước chanh trực tiếp lên da đầu. Massa nhẹ nhàng trong vài phút và để nước chanh khô tự nhiên trên da đầu trước khi tắm. Nước chanh có tính chất kháng vi khuẩn và giúp cân bằng pH da đầu.
6. Tinh dầu bạc hà
Thêm vài giọt tinh dầu bạc hà vào một lượng nhỏ dầu dừa hoặc dầu dừa và áp dụng lên da đầu. Bạc hà có tính chất làm mát và kháng vi khuẩn, giúp giảm ngứa và viêm da.
7. Rong biển
Ngâm rong biển khô trong nước ấm và áp dụng dung dịch này lên da đầu. Rong biển chứa nhiều chất khoáng và chất dinh dưỡng có thể giúp làm dịu và giảm vảy nến.
8. Baking soda
Pha một muỗng canh baking soda với nước để tạo thành một pasty. Thoa lên da đầu và mát-xa nhẹ nhàng trong vài phút trước khi tắm. Baking soda giúp làm sạch da đầu và giảm vảy nến.
9. Dấm táo
Pha một phần dấm táo với một phần nước ấm. Sau khi gội đầu bằng shampoo, xả nước dấm táo lên da đầu và không cần rửa lại. Dấm táo giúp điều chỉnh độ pH của da đầu và làm giảm vảy nến.
10. Tinh dầu tràm trà
Thêm vài giọt tinh dầu tràm trà vào dầu dừa hoặc shampoo và sử dụng như bình thường. Tinh dầu tràm trà có tính chất kháng vi khuẩn và chống viêm, giúp làm giảm vảy nến.
11. Nha đam
Lấy một chiếc lá nha đam, cắt đôi và áp dụng gel nha đam trực tiếp lên da đầu. Nha đam có tính chất làm dịu da và giảm viêm, giúp làm giảm vảy nến.
12. Hỗn hợp dầu dừa và bạch đàn
Pha trộn dầu dừa và bạch đàn với tỷ lệ 1:1. Áp dụng hỗn hợp này lên da đầu và để qua đêm trước khi tắm. Bạch đàn có tính chất chống vi khuẩn và làm dịu da, giúp làm giảm vảy nến.
13. Trà xanh
Pha một túi trà xanh trong một tách nước nóng, để nguội và sau đó sử dụng nước trà để xả lên da đầu sau khi gội đầu. Trà xanh chứa chất chống vi khuẩn và chống viêm, giúp làm giảm vảy nến.
Lưu ý: Tất cả các cách chữa bằng thuốc bôi hay thuốc uông hoặc kể cả những cách chữa dân gian tại nhà các bạn có thể tham khảo nhưng tuyệt đối không được áp dụng tại nhà khi chưa có sự chỉ định của bác sĩ.
Bệnh vảy nến da đầu có chữa khỏi hoàn toàn được không?
Bệnh vảy nến da đầu không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể được kiểm soát và giảm triệu chứng một cách đáng kể. Vảy nến da đầu là một tình trạng da mạn tính, và nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, triệu chứng có thể tái phát. Tuy nhiên, với sự kiên nhẫn và chăm sóc định kỳ, nhiều người có thể kiểm soát tình trạng của họ và giảm triệu chứng vảy nến.
Quan trọng nhất là bạn nên thực hiện các biện pháp chăm sóc da đầu đúng cách và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia da liễu. Sử dụng các loại shampoo chứa các thành phần chống vi khuẩn và chống viêm, duy trì sự sạch sẽ và thoáng khí cho da đầu, hạn chế stress, và điều chỉnh chế độ ăn là những cách hữu ích để kiểm soát tình trạng vảy nến da đầu.
Nếu triệu chứng vảy nến da đầu không được kiểm soát hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ da liễu. Bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp điều trị chuyên sâu như thuốc corticosteroid, dùng ánh sáng UVB, hoặc các loại thuốc khác tuỳ thuộc vào trường hợp cụ thể.
Cách phòng tránh bệnh vảy nến da đầu
Vì bệnh vảy nến có tính di truyền khá cao nên khi có người trong gia đình bị thì rất dễ những người còn lại cũng có khả năng cao bị bệnh. Vì vậy, cần chú ý đến những biện pháp sau đây để phòng tránh bệnh vảy nến xảy ra:
- Duy trì chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và đáp ứng đủ lượng vitamin cần thiết cho cơ thể. Không sử dụng các thực phẩm nhiều chất béo.
- Không lạm dụng các chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá.
- Hạn chế gây ra những tổn thương lên da đầu gây xước da.
- Giữ tâm lý thoải mái, hạn chế căng thẳng, lo lắng trong thời gian dài.
- Nếu không có sự chỉ định của các bác sĩ thì không được tự ý sử dụng thuốc có chứa corticoid.
- Hạn chế để da đầu tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Tổng kết lại, bệnh vảy nến sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng lớn về chất lượng đời sống và tâm lý của người bệnh. Bệnh sẽ lan rộng hơn và vẫn chưa tìm ra được phương pháp điều trị đạt được hiệu quả cao nên hãy cố gắng ngăn ngừa bệnh. Hy vọng đây sẽ là những thông tin có ích cho bạn đọc.
Nguồn tham khảo: https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/psoriasis/scalp-psoriasis