Bài viết này được Kiểm duyệt và Tham vấn Chuyên môn bởi:
Bác sĩ Chuyên khoa I Lê Thị Cẩm Hương
⭐ Bác sĩ Chuyên khoa I Lê Thị Cẩm Hương
Bác sĩ Chuyên khoa I Lê Thị Cẩm Hương là chuyên gia Sản Phụ khoa với hơn 30 năm kinh nghiệm, từng công tác tại **Bệnh viện Thanh Nhàn** và chuyên sâu trong điều trị **Vô sinh - Hiếm muộn**.
Tóm tắt Kinh nghiệm Chuyên môn Nổi bật:
Học vấn & Bằng cấp: Tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội (1986). Hoàn thành Chuyên khoa I Sản Phụ khoa.
Kinh nghiệm: Nguyên Bác sĩ Sản Phụ khoa tại Bệnh viện Thanh Nhàn (25 năm công tác). Từng công tác tại Phòng khám đa khoa Y học Quốc tế.
Chuyên môn sâu: Chuyên điều trị vô sinh - hiếm muộn, các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa, rối loạn kinh nguyệt và tư vấn sức khỏe sinh sản.
Hiện tại: Là Bác sĩ Sản Phụ khoa chủ chốt tại Phòng khám Đa khoa Thái Hà.
Vừa trải qua cơn vượt cạn đau đớn, nhiều mẹ bỉm lại phải đối mặt với tình trạng ngứa ngáy vùng kín, khí hư có mùi hôi tanh nồng. Bạn lo lắng không biết viêm nhiễm có lây sang con hay việc đặt thuốc có làm mất sữa?Đừng âm thầm chịu đựng! Bác sĩ CKI Lê Thị Cẩm Hương sẽ hướng dẫn bạn cách xử lý viêm nhiễm phụ khoa sau sinh an toàn tuyệt đối cho cả mẹ và bé ngay dưới đây.
Phân biệt Sản dịch tự nhiên & Viêm nhiễm nguy hiểm
Sau khi sinh (cả sinh thường và sinh mổ), tử cung sẽ co bóp để đẩy máu và mô niêm mạc còn sót lại ra ngoài, gọi là Sản dịch. Quá trình này kéo dài từ 2-4 tuần.
Tuy nhiên, nếu bạn không phân biệt được đâu là sản dịch, đâu là khí hư viêm nhiễm, bạn có thể bỏ qua "thời điểm vàng" để điều trị, dẫn đến nhiễm trùng hậu sản. Hãy đối chiếu ngay với bảng sau của Bác sĩ Hương:
Tiêu chí
🟢 SẢN DỊCH (Bình thường)
🔴 VIÊM NHIỄM (Cần đi khám)
1. Màu sắc
Thay đổi theo thời gian:
- 3 ngày đầu: Đỏ tươi/Đỏ thẫm.
- Ngày 4-8: Chuyển sang màu hồng nhạt, nâu nhạt.
- Sau 2 tuần: Màu trắng trong hoặc vàng nhạt (không màu).
Màu sắc bất thường:
- Ra dịch mủ màu xanh, vàng đậm đặc quánh.
- Hoặc ra máu đỏ tươi ồ ạt trở lại sau khi đã giảm (Băng huyết).
- Ra dịch lợn cợn trắng đục như bã đậu (Nấm).
2. Mùi
Mùi tanh nhẹ (giống máu kinh nguyệt). Tuyệt đối không hôi.
Mùi hôi thối, tanh nồng, khắm rất khó chịu. Mùi bốc lên ngay cả khi bạn vừa vệ sinh xong.
3. Cảm giác
Chỉ thấy ẩm ướt. Có thể đau bụng dưới nhẹ (do tử cung co hồi). Không ngứa, không rát.
Ngứa điên đảo vùng kín. Đau rát, buốt nhói mỗi khi đi tiểu tiện. Vùng kín sưng nề, tấy đỏ.
4. Toàn thân
Mẹ vẫn ăn ngủ bình thường, không sốt.
Người mệt mỏi lả đi, có thể kèm sốt cao > 38 độ C, ớn lạnh (Dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân).
👩⚕️ Bác sĩ Hương nhắn nhủ mẹ bỉm:
"Nếu sau sinh 1 tháng mà vùng kín vẫn ra dịch màu nâu/đỏ dây dưa không dứt, hoặc dịch bốc mùi hôi thối, mẹ đừng chủ quan nghĩ là 'sản dịch còn sót'. Đó chính là dấu hiệu của Viêm nội mạc tử cung hoặc Viêm nhiễm vết khâu. Hãy đi khám ngay để bảo vệ nguồn sữa cho con!"
Nguyên nhân gây viêm phụ khoa sau sinh
Trải qua một chặng đường dài và đầy khó khăn khi mang thai và sinh nở lại phải đối mặt với các triệu chứng khó chịu của viêm nhiễm phụ khoa sau sinh mổ hay sinh thường như ra nhiều khí hư bất thường, vùng kín có mùi hôi, ngứa âm đạo, viêm âm đạo là nỗi ám ảnh chung của các chị em.
Có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm nhiễm phụ khoa sau sinh và sau đây là các nguyên nhân chủ yếu:
Bệnh viêm nhiễm phụ khoa sau sinh
- Trong quá trình sinh đẻ nhất là sinh thường chị em bị tổn thương cơ quan sinh dục, phải rạch tầng sinh môn để đưa còn ra ngoài nên dễ rất dễ bị viêm nhiễm phụ khoa nếu không được vệ sinh và chăm sóc vết thương cẩn thận.
- Thời gian đầu sau sinh dịch sản ra nhiều là môi trường thuận lợi để vi khuẩn, nấm, vi rút xâm nhập và gây viêm phụ khoa.
- Sau khi sinh sức khỏe của chị em còn yếu khả năng đề kháng kém dễ bị viêm nhiễm khi cơ thể không thể chống lại các tác nhân gây các bệnh phụ khoa sau sinh.
- Thêm vào đó việc bận rộn chăm sóc con, sức khỏe yếu, vết thương ở tầng sinh môn gây đau nên vùng kín của chị em không vệ sinh sạch sẽ và đúng cách gây bệnh viêm phụ khoa.
- Sau khi sinh cơ thể sản phụ có sự thay đổi về nội tiết, cho con bú sau khi sinh làm thay đổi nội tiết tố gây mất cân bằng môi trường âm đạo gây viêm nhiễm phụ khoa.
- Chị em có quan hệ tình dục quá sớm sau khi sinh khi cơ quan sinh sản chưa hồi phục cũng là nguyên nhân gây viêm nhiễm phụ khoa sau sinh.
Nguy cơ viêm nhiễm riêng biệt giữa Sinh Thường & Sinh Mổ
Mỗi phương pháp sinh nở sẽ để lại những tổn thương khác nhau cho cơ thể người mẹ. Bác sĩ Hương phân tích các nguy cơ đặc thù để mẹ dễ dàng nhận biết:
🤰 1. Mẹ Sinh Thường (Rạch tầng sinh môn)
Vùng kín chịu áp lực cực lớn, đa số các mẹ đều phải rạch tầng sinh môn để em bé chui ra.
⚠️ Nguy cơ cao nhất: NHIỄM TRÙNG VẾT KHÂU
Dấu hiệu: Vết khâu sưng tấy, nóng đỏ, cảm giác đau nhức dữ dội (nhất là khi ngồi). Chân chỉ có mủ hoặc rỉ máu.
Hậu quả: Nếu không xử lý, vết khâu sẽ bị bục chỉ, hoại tử, gây sẹo xấu và đau đớn khi quan hệ vợ chồng sau này.
🔪 2. Mẹ Sinh Mổ (Phẫu thuật bắt con)
Dù không rạch tầng sinh môn nhưng cổ tử cung không mở rộng như sinh thường, khiến sản dịch khó thoát ra ngoài hơn.
⚠️ Nguy cơ cao nhất: BẾ SẢN DỊCH (Ứ đọng)
Dấu hiệu: Sản dịch ra rất ít hoặc ngắt quãng, nhưng bụng dưới căng cứng và đau âm ỉ. Mẹ có thể sốt cao, rét run.
Hậu quả: Dịch ứ đọng gây Viêm nội mạc tử cung hoặc nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng.
💡 BÁC SĨ HƯƠNG MÁCH MẸ CÁCH PHÒNG TRÁNH:
Với mẹ sinh thường: Luôn giữ vết khâu KHÔ RÁO. Sau khi rửa, dùng khăn mềm thấm khô ngay. Thay băng vệ sinh 4 tiếng/lần.
Với mẹ sinh mổ: Đừng nằm một chỗ! Hãy tập đi lại nhẹ nhàng sau 24h để giúp tử cung co bóp đẩy sản dịch ra ngoài, tránh bị ứ đọng.
Đặt thuốc phụ khoa có làm MẤT SỮA hay hại cho bé không?
Đây là rào cản lớn nhất khiến các mẹ chần chừ không đi khám. Bác sĩ CKI Lê Thị Cẩm Hương khẳng định: Việc điều trị viêm nhiễm phụ khoa tại Phòng khám Thái Hà là AN TOÀN TUYỆT ĐỐI cho nguồn sữa mẹ nếu tuân thủ đúng phác đồ.
💊 1. Thuốc tác dụng tại chỗ (Local Effect)
Khác với thuốc uống đi vào máu rồi qua sữa, thuốc đặt âm đạo chỉ có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn ngay tại niêm mạc vùng kín. Lượng thuốc hấp thụ vào hệ tuần hoàn là cực kỳ thấp (gần như bằng 0), nên KHÔNG ảnh hưởng đến chất lượng hay số lượng sữa mẹ.
✅ 2. Dùng nhóm thuốc An toàn (FDA Approved)
Bác sĩ Hương luôn ưu tiên kê đơn các loại thuốc kháng sinh/kháng nấm thuộc Nhóm B (Nhóm an toàn cho phụ nữ mang thai và cho con bú theo tiêu chuẩn FDA Hoa Kỳ). Mẹ vẫn có thể cho bé bú bình thường ngay cả trong thời gian đặt thuốc.
⛔ CẢNH BÁO: ĐỪNG TỰ LÀM BÁC SĨ!
Tuyệt đối KHÔNG tự ý ra hiệu thuốc mua kháng sinh về uống. Một số dòng kháng sinh liều cao (như Tetracycline, Quinolone...) có thể gây mất sữa vĩnh viễn hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển xương/răng của trẻ sơ sinh thông qua sữa mẹ.
"MẸ KHỎE THÌ SỮA MỚI TỐT"
(Viêm nhiễm gây đau đớn, stress mới chính là nguyên nhân hàng đầu khiến mẹ bị tắc tia sữa. Hãy điều trị sớm để an tâm chăm con!)
Mách mẹ 2 mẹo dân gian Xông rửa vùng kín (Sạch khuẩn - Hết mùi)
Theo kinh nghiệm dân gian, việc xông hơ không chỉ giúp đẩy sản dịch ra nhanh hơn mà còn giúp vùng kín se khít và giảm mùi hôi "bà đẻ". Bác sĩ Hương gợi ý 2 cách thực hiện an toàn, tiết kiệm tại nhà:
🌿 1. Xông vùng kín bằng Lá trầu không + Muối
Lá trầu không chứa tinh dầu có tính kháng sinh tự nhiên cực mạnh (Betel-phenol), giúp diệt nấm và làm khô miệng vết khâu tầng sinh môn nhanh chóng.
📝 Cách thực hiện:
Rửa sạch 7-10 lá trầu không tươi, vò nát.
Đun sôi với 1.5 lít nước và 1 thìa muối biển trong 5 phút.
Đổ nước ra chậu nhỏ, đợi nước nguội bớt (khoảng 50-60 độ C) rồi ngồi xông cao khoảng 10-15 phút.
Khi nước nguội hẳn, dùng nước đó rửa nhẹ nhàng bên ngoài rồi lau khô.
🍵 2. Rửa vệ sinh bằng Lá chè xanh (Trà xanh)
Trong chè xanh có chứa EGCG giúp chống oxy hóa và làm dịu niêm mạc da đang bị sưng tấy. Phù hợp cho các mẹ bị ngứa rát nhiều.
📝 Cách thực hiện:
Chọn 1 nắm lá chè xanh tươi, rửa sạch bụi bẩn.
Đun sôi kỹ với nước sạch (có thể thêm chút phèn chua).
Dùng nước lá chè xanh để rửa vùng kín hằng ngày sau khi đi vệ sinh.
Lưu ý: Không để nước chè qua đêm để rửa vì dễ bị thiu, nhiễm khuẩn ngược.
⚠️ 3 LƯU Ý "SỐNG CÒN" KHI XÔNG HƠ (Mẹ nhớ kỹ)
Không xông khi nước quá nóng: Vùng da sau sinh rất mỏng và nhạy cảm (đang bị tổn thương). Xông nhiệt độ quá cao dễ gây bỏng hơi và làm vết khâu bị nứt, chảy máu.
Chỉ xông 2-3 lần/tuần: Không nên lạm dụng xông hàng ngày vì sẽ làm "khô" âm đạo quá mức, mất cân bằng độ ẩm tự nhiên.
Tuyệt đối KHÔNG ngâm/thụt rửa: Chỉ xông hơi và rửa bên ngoài. Việc ngồi ngâm mông vào chậu nước sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn từ hậu môn lan ngược vào cửa mình gây nhiễm trùng nặng hơn.
Viêm nhiễm phụ khoa sau sinh có nguy hiểm không và chữa trị thế nào
Viêm nhiễm phụ khoa sau sinh gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của chị em, ảnh hưởng đến việc chăm sóc con nhỏ, làm tăng nguy cơ vô sinh trong tương lai, rất dễ tái phát, gây ra các bệnh lý phụ khoa nguy hiểm như viêm nội mạc tử, viêm đường tiết niệu, viêm vùng chậu, ung thư tử cung…
Vì vậy, Theo bác sĩ Lê Thị Cẩm Hương thì chị em nên chủ động phòng tránh viêm nhiễm phụ khoa sau sinh bằng cách giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ, ăn uống, nghỉ ngơi và có chệ độ sinh hoạt hợp lý để tăng cường sức khỏe cũng như sức đề kháng của bản thân.
Nếu gặp các triệu chứng viêm nhiễm phụ khoa sau sinh chị em nên đi thăm khám phụ khoa tại các địa chỉ khám phụ khoa uy tín để được xác định nguyên nhân và đưa ra cách điều trị phù hợp.
- Nếu viêm phụ khoa sau sinh dạng nhẹ thường được điều trị bằng thuốc dành cho sản phụ gồm thuốc uống và thuốc đặt âm đạo có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn và mầm bệnh, kháng viêm, làm tổn thương mau lành, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể kết hợp với dung dịch vệ sinh có độ PH phù hợp do bác sĩ chỉ định.
- Đối với các trường hợp viêm nhiễm phụ khoa nặng hơn điều trị bằng thuốc không hiệu quả sẽ được điều trị bằng thủ thuật ngoại khoa như dao Leep, tia Laser, áp lạnh…
Lưu ý trong quá trình chữa trị viêm phụ khoa sau sinh:
- Cần sử dụng thuốc dưới sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ theo đúng liều lượng, không được tự ý mua thuốc điều trị vì có thể gây mất sữa, ảnh hưởng đến trẻ khi bú sữa mẹ.
- Có chế độ ăn đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý để hồi phục sức khỏe và tăng cường sức đề kháng.
- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ bằng nước ấm có pha muối loãng, không thụt rửa âm đạo, giữ vùng kín khô thoáng.
- Kiêng quan hệ tình dục cho đến khi điều trị khỏi bệnh viêm phụ khoa và tái khám để chắc chắn đã khỏi hoàn toàn.
Nếu bạn cũng đang có những biểu hiện bệnh viêm phụ khoa sau sinh vui lòng nhấp vào nút hỏi bác sĩ bên dưới hoặc gọi về đường dây nóng 0379.544.317 để được các bác sĩ Phòng Khám Phụ Khoa Thái Hà hỗ trợ hẹn lịch khám chữa trực tiếp nhanh chóng và hiệu quả.
MẸ KHỎE MẠNH - BÉ MỚI NGOAN!
Viêm nhiễm kéo dài không chỉ khiến mẹ mệt mỏi, stress (dễ mất sữa) mà còn ảnh hưởng đến lần mang thai tiếp theo (tắc vòi trứng).
Hãy để Bác sĩ Hương giúp mẹ tống khứ nỗi lo viêm nhiễm nhẹ nhàng, an toàn.
Hồ sơ Bác sĩ CKI Lê Thị Cẩm Hương: Hơn 30 năm kinh nghiệm. Nguyên bác sĩ Bệnh viện Thanh Nhàn. Chuyên điều trị vô sinh, bệnh phụ khoa, Kế hoạch hóa gia đình an toàn.
Bị đau bụng dưới, khí hư ra nhiều là bị gì? Bác sĩ Hương cảnh báo biến chứng Viêm vùng chậu gây tắc vòi trứng, thai ngoài tử cung. Xem ngay cách chữa dứt điểm tại đây.
Tại sao vùng kín ra khí hư màu đen không đau hoặc kèm máu? Bác sĩ CKI Nguyễn Thị Thoàn chỉ ra nguyên nhân do viêm lộ tuyến, viêm nội mạc tử cung và cách điều trị dứt điểm.
Đốt viêm lộ tuyến có đẻ thường được không phụ thuộc vào công nghệ đốt. So sánh phương pháp đốt điện, áp lạnh và RFA để chọn giải pháp bảo toàn khả năng sinh sản.
Ngứa vùng kín là bệnh gì? Cảnh báo sùi mào gà, nấm Candida và rận mu. Khám phá phác đồ điều trị ngứa vùng kín an toàn từ Bác sĩ Thoàn (40 năm kinh nghiệm).
Bác sĩ CKI Nguyễn Thị Thoàn chỉ rõ 5 triệu chứng viêm buồng trứng cấp & mãn tính. Hướng dẫn phân biệt đau viêm buồng trứng và đau bụng kinh để tránh biến chứng vô sinh.
Bác sĩ CKI Lê Thị Cẩm Hương giải thích: Chậm kinh 2 ngày có thể do mang thai hoặc rối loạn nội tiết. Hướng dẫn cách thử thai chính xác và phân biệt máu báo thai.
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA THÁI HÀ UY TÍN CHẤT LƯỢNG TẠI HÀ NỘI
Địa chỉ: Số 11 Thái Hà - Đống Đa - Hà Nội
Tổng đài tư vấn: 0379544317 (Miễn phí tư vấn)
Thời gian làm việc của phòng khám:
08h00 - 20h00 (Các ngày trong tuần cả ngày T7 & CN - Lễ, Tết)